Kara, emocje, ewolucja, lewacy

Mówią, że Breivik zamordował kilkudziesięciu ludzi. Chyba ciągle nie wiadomo, ilu ludzi zamordował Breivik, bo państwo norweskie zdało egzamin do tego stopnia, że norweskie służby państwowe najpierw ogłosiły, że Breivik zamordował więcej ludzi, a później pokazało się, że zamordował mniej ludzi.. W każdym razie wielu ludzi Breivik zamordował, za co, jak twierdzą niektórzy, grozi mu najwyżej 21 lat norweskiego więzienia.

Nie mam pojęcia jaka w Norwegii jest najwyższa kara za to, co zrobił Breivik, ale to nie jest istotne (nie jest istotne, że nie wiem i nie jest istotne, jaka ta kara jest). Istotne jest natomiast to, że ludzie najzwyczajniej w świecie wkurwiają się na wieść o tym, że Breivik może co najwyżej posiedzieć 21 lat w norweskim więzieniu. Czy ludzie zasadnie wkurwiają się na wieść o tym, że Breivikowi grozi najwyżej 21 lat norweskiego więzienia? Moim zdaniem zasadnie. Co powoduje ludźmi, którzy wkurwiają się na wieść o tym, że Breivik może najwyżej posiedzieć 21 lat w norweskim pierdlu? Otóż tymi ludźmi powodują emocje. Czy to dobrze, czy źle, że w tym przypadku ludzie kierują się emocjami? Moim zdaniem to bardzo dobrze.

W 1953 swój raport opublikowała brytyjska Królewska Komisja ds. Najwyższego Wymiaru Kary (Report of Royal Commission on Capital Punishment 1949-1953). Zeznając przed Komisją Alfred Thompson ('Tom') Denning, Baron Denning, brytyjski matematyk, prawnik i sędzia, powszechnie znany jako Lord Denning, powiedział:

 

Kara wymierzana za ciężkie przestępstwa powinna stosownie odzwierciedlać odrazę, jaką wobec nich odczuwa większość obywateli. Błędem jest dostrzegać cel kary wyłączne w odstraszaniu, socjalizacji lub zapobieganiu i niczym więcej. Ostatecznym usprawiedliwieniem jakiejkolwiek kary jest nie to, że działa ona odstraszająco, lecz to, że jest wyrazem stanowczego potępienia przestępstwa przez społeczność.

 

 

Alfred Thompson ('Tom') Denning,Baron Denning

Kluczowa teza: kara powinna stosownie odzwierciedlać odrazę. I znowu mamy do czynienia z emocjami. Czy emocje są ważne, czy są nawet istotne? Moim zdaniem tak. Większość ludzi intuicyjnie wie to, co powiedział Lord Denning. Niestety, wielu ludzi daje się zwieść teoriom wygłaszanym przez idiotów, w konsekwencji czego ludzie wstydzą się swoich emocji i boją się przyznać, że ich zdaniem sprawcy określonych czynów powinni być surowo karani, z karą śmierci włącznie. Dlaczego jednak emocje są ważne? Dlaczego ważne są uczucia? Antonio Damasio w książce Błąd Kartezjusza. Emocje, rozum i ludzki mózg stwierdza:

 

Uczucia, wraz ze stanami emocjonalnymi, z których się wywodzą, nie są zbytkiem. Służą one jako wewnętrzni przewodnicy i pomagają nam przekazywać innym ludziom sygnały, które mają z kolei nimi kierować.

 

Damasio, profesor neurobiologii, neurologii oraz psychologii, stawia tezę, że aby człowiek funkcjonował w pełni, nie wystarczy, że człowiek wie - on jeszcze musi czuć. Ale po co czuć, kiedy się wie? Po co emocje, kiedy się wie? Po co uczucia, kiedy się wie?  Ano po to, żeby człowiek był w pełni człowiekiem, bo samo to, że się wie, nie wystarczy.

 

 Antonio Damasio

 

Pascal Boyer, antropolog, kognitywista, w książce I człowiek stworzył bogów… stwierdza, że badania kliniczne dowodzą, iż socjopaci nie mają najmniejszych kłopotów z uznaniem swoich bandyckich czynów za czyny gwałcące normy moralne. Socjopaci wiedzą, ale nie czują. Boyer pisze:

 

Świadomość, że jakiś czyn jest moralnie naganny, nie jest osądem „moralnym”, jeśli nie powstrzymuje człowieka przed dopuszczeniem się tego czynu.

 

Boyer opisuje jak to się dzieje, że ludzie mają poczucie moralności i stawia mocną tezę:

 

Uczciwość jest opłacalna, ale pod pewnymi warunkami. Przede wszystkim trzeba wykazywać się gotowością do karania oszustów, choćby to było kosztowne. Dobrze jest zatem ulegać silnym emocjom, które pozwalają nie liczyć zysków i strat. (…) Poza tym za każdym razem trzeba przeciwstawiać się bezkarnej nieuczciwości, nawet jeśli to nie my jesteśmy jej ofiarami, ponieważ tolerowanie „wyzyskiwaczy” czyni nieuczciwość częścią dnia powszedniego i rodzi zagrożenie dla każdego z nas. Należałoby zatem karać oszustów nie tylko dlatego, że czujemy się zagrożeni, ale także ze względu na poczucie zagrożenia, jakie będą mieli inni, jeśli winowajca nie poniesie kary. Taka postać emocji jest stałym elementem relacji międzyludzkich.

 

I jeszcze jeden fragment, pokazujący, skąd te wszystkie emocje się biorą i skąd bierze się to, że emocje są istotne:

 

Rozważając współpracę nie tylko jako racjonalne działanie, ale także jako zjawisko ewolucyjne, wyraźnie dostrzegamy, dlaczego nasze predyspozycje przybierają postać emocji, a nie dociekań intelektualnych.

 

Pascal Boyer

 

 Co z tego wszystkiego wynika? Wiele rzeczy. Między innymi to, że jak najbardziej normalni są ludzie, którzy wkurwiają się na wieść o tym, że Breivikowi grozi jakieś 90 dni norweskiego więzienia za każdego zamordowanego człowieka. I jak najbardziej normalni są ci, którzy chcą, aby ponieśli karę sprawcy „katastrofy” smoleńskiej. Jak najbardziej normalni są ci, którzy żądają kary dla złodziei, chociaż ci złodzieje występują w roli polityków.

 

Ludzie, którzy nie wkurwiają się na wieść o tym, że unika kary sprawca zbrodni i innych bandyckich czynów, dzielą się na dwie klasy. Do klasy pierwszej należą socjopaci, którzy wiedzą, ale nie czują. Klasę drugą tworzą lewacy, czyli ludzie dotknięci pewnym defektem mózgu, którego to defektu efekt polega na tym, że człowiek dotknięty owym defektem, kiedy na niego plują, szczerze myśli, że to pada deszcz.